به گزارش مشرق، هفته گذشته دو اتفاق مشابه در ایران و بریتانیا رخ داد. حکم قصاص آرمان عبدالعالی فردی که در ۱۷ سالگی دختری به نام غزاله شکور را به قتل رسانده بود، باتوجه به عدم رضایت خانواده مقتول، اجرا شد. در اتفاقی مشابه، یک نوجوان ۱۴ ساله بریتانیایی در دادگاه به قتل دختری ۱۲ ساله در شهر لیورپول متهم شد.
حال به پوشش این خبر توسط بی بی سی فارسی توجه کنید:
بی بی سی فارسی عبدالعالی ۱۷ ساله را «کودک» مجرم معرفی می کند اما پسر ۱۴ ساله بریتانیایی را «نوجوان» مینامد.
۲- تروریست یا پیکارجو؟
این جدیدترین نمونه از استاندارهای دوگانه رسانه سلطنتی انگلیس است اما تنها نمونه آن نیست چرا که بیبیسی فارسی در این اقدامات متناقض ید طولایی دارد. به عنوان مثال زمانی که از گروههای تروریستی مورد حمایتش خبر منتشر میکند از واژههایی چون پیکارجو(برای تروریستهای داعش)، مخالفان (تروریستهای مسلح مخالف دولت سوریه) استفاده میکند اما برای مخالفان خود از واژههایی مانند «تروریست» که بار منفی دارد، استفاده میکند.
۳- اغتشاگران در ایران «معترض» هستند و در لندن «آشوبگر»
در نمونهای دیگر، زمانی که در ایران عدهای مسلح با حمایت غرب در خیابانها آشوب به پا کردند، از این افراد به عنوان «معترضان» نام میبرند اما مشابه همین اتفاق در لندن را «آشوب» مینامند.
۴- موشک در سفارت ایران «فرود» میآید ولی به سفارت آمریکا «اصابت» میکند
همچنین بی بی سی فارسی برای خبر حادثه در «سفارت ایران در کابل» از کلمه «فرود» استفاده کرد که بار منفی کمتری دارد اما برای حادثهای مشابه «در سفارت آمریکا» در بغداد از عبارت «اصابت» استفاده کرد.
۵- فیلتر تلگرام بد فیلتر تیکتاک خوب
فارغ از اینکه فیلتر تلگرام تصمیم درستی بوده یا خیر، نوع مواجهه رسانههای معاند از جمله بیبیسی فارسی با این اتفاق و همزمان ممنوعیت اپلیکیشن «تیک تاک» در آمریکا قابل توجه است.
بیبیسی فارسی در زمان فیلترینگ تلگرام با فراخوان از مردم و ساخت ویژه برنامههایی این تصمیم مسئولان ایرانی را به باد انتقاد گرفت و از «خطرات» آن برای اقتصاد ایران صحبت کرد اما درباره فیلترینگ تیک تاک در آمریکا نه تنها دیگر از این دست فضاسازیها خبری نبود بلکه تیک تاک را بهعنوان تهدید معرفی و نرم افزارهای جایگزین را تبلیغ میکرد.
۶- «کرونا» دست بی بی سی را رو کرد
«کرونا» نماد دشمنی و اوج سیاست های دوگانه رسانهها و شبکههای ماهوارهای فارسی زبان از جمله بی بی سی فارسی با مردم ایران بود. در روزهای ابتدایی کرونا و زمانی که ترس از این موجود ناشناخته همه را به وحشت انداخته بود رسانه های معاند، هنگام پوشش اخبار ایران، به شدت در این آتش دمیدند. بیبیسی فارسی برخلاف تمام شعارهایش مبنی بر آزادی بیان و اطلاع رسانی منصفانه و بدون غرضورزی، سیاستی را در پیش گرفت که پشتپرده آن القای آرامش برای انگلیس و حس ناامنی و بیاعتمادی و ترس برای ایرانیان بود.
به عنوان مثال در روزهایی که ایران تنها پنج کشته کرونایی داشت، تیتر «ایران دومین قتلگاه ویروس کرونا» را با عکسی از چهره وحشتزده بانوان ایرانی منتشر کرد.
اما برای خبر بسیار تلخ و دلهرهآور افزایش تلفات بریتانیا به ۳۲۰۰۰ نفر و رتبه نخست انگلیس از این حیث در اروپا، از یک تصویر آرامشبخش استفاده کرد، تصویری که یک پیرمرد در فضایی سرسبز، با امید تمام در حال تماشای یک طوطی است.
۷- کرونای حریرچی بد اما کرونای جانسون خوب
در نمونه دیگر BBC فارسی در اوایل شیوع کرونا روی این موضوع که چرا آمار کرونا در میان مسئولان ایرانی بالاست مانور خبری میداد و این موضوع را شاهدی بر ناتوانی ایران در مقابله با کرونا جلوه میداد.
بی بی سی حتی در این باره علنا نوشت: «مثال زنده برای این ادعا مبتلا شدن معاون وزیر بهداشت جمهوری اسلامی به ویروس کروناست، شخصی که خود پزشک است و بر نوک پیکان مقابله با انتشار ویروس کرونا قرار دارد. این اتفاق، طنز تلخی است که عمق فاجعه مدیریت کلان در جمهوری اسلامی را هویدا میکند. فردی که خود پزشک است و در جایگاهی قرار گرفته که باید کشوری را از ابتلا نجات دهد نمیتواند از خودش مراقبت کند.»
حتی بیبیسی برای انتشار خبر ابتلای ایرج حریرچی، قائم مقام وزارت بهداشت ایران، تصویری از او را به کار برد که درحال پاک کردن عرق خود است، تا به نوعی حس یاس را به مردم القا کند.
اما نوبت به بیماری بوریس جانسون، نخستوزیر انگلیس و دیگر چهره های انگلیسی که رسید، دیگر خبری از تصاویر منفی و ناتوانی انگلیس در مهار کرونا نیست. درباره بیماری ولیعهد انگلیس هم این موضوع تکرار شد، یعنی استفاده از عکس خنثیکننده برای تلقین آرامش در انگلیس.
۸- آمار کرونای ایران «مشکوک» اما در انگلیس «دقیق»
یکی دیگر از استاندارهای دوگانه این شبکه در انتشار آمار مربوط به کروناییها بود؛ به طوری که بیبیسی فارسی تقریباً بدون استثناء و بهصورت سیستماتیک صفت «رسمی» را برای توصیف «آمار» مربوط کرونا در ایران استفاده میکند درحالیکه در مورد آمریکا و کشورهای اروپا واژهی «آمار» را بدون هیچ توضیحی بهکار میبرد و به آمار مسئولان انگلیسی خدشه وارد نمیکند.
این درحالی است که بسیاری از رسانههای مطرح انگلیس معتقدند که آمارهای ارائه شده توسط مسئولان انگلیسی با واقعیات مطابقت ندارد. به طور مثال روزنامه فایننشال تایمز با استفاده از گزارش مرکز ملی آمار انگلیس نوشت شمار واقعی جان باختگان مبتلا به ویروس کرونا، احتمالا دو برابر آماری است که دولت این کشور اعلام میکند.
همچنین روزنامه انگلیسی دیلیمیل در گزارشی نوشت که آمار تلفات ویروس کرونا در انگلیس بالاتر از ارقام و ارقام رسمی است که مقامهای بهداشت این کشور اعلام میکنند.
۹- از انتقادبه جشن قهرمانی قرمزهای پایتخت تا تعریف از قرمزهای لیورپول
بیبیسی فارسی پس از قطعی شدن قهرمانی پرسپولیس در لیگ برتر ایران فیلمی از خوشحالی طرفداران این تیم را منتشر کرد و به انتقاد از عدم رعایت فاصله اجتماعی پرداخت.
این درحالی است که چند روز پیش از آن بیبیسی فارسی تصاویری از جشن قهرمانی لیورپول در لیگ برتر انگلیس منتشر کرد که در آن مردم بدون فاصله اجتماعی مشغول شادی بودند اما هیچ واکنشی به این اتفاق نشان نداد.
۱۰- سانسور پلاسما درمانی ایران ، معجزه خواندن پلاسما درمانی آمریکا
بیبیسی فارسی حتی در مورد اخبار علمی هم رفتاری دوگانه دارد؛ اخبار موفقیتهای ایران را عمدتا یا منتشر نمیکند یا به راحتی از کنار آن عبور میکند اما موفقیتهای مشابه کشورهای غربی را در حد معجزه میداند.
به گزارش مشرق، به این فهرست استانداردها و برخوردهای دوگانه BBC فارسی میتوان موارد بسیار دیگری اضافه کرد که مخاطبان می تواند ذیل همین خبر کامنت بگذارند.